آیا بلد هستیم تلویزیون نگاه کنیم؟

خانم ایکس نزدیک پنجاه سال سن دارد. او از هنگامی که از خواب بلند می شود تلویزیون را روشن کرده و به انواع برنامه های خبری و سریال های مورد علاقه اش نگاه میکند. عصر هنگام وقتی همسر او برمیگردد مجددا تلویزیون مشغول پخش و تکرار همان برنامه های خبری، تفسیر خبر، دیدگاه ها و غیره است. خانم ایکس از انزوای فرزندان خود که به محض ورود به خانه به اتاق خود رفته و به زحمت بیرون می آیند بشدت شاکی است. او بیشتر اوقات روز را کلافه بوده، نگران سلامت و آینده فرزندان خود، وضعیت شغلی همسر، و نظرات و مشکلات خانواده و فامیل است.

او از مشکلات مردمی هم که نمی شناسد و تنها در اخبار و حوادث از آنها یاد می شود بشدت آشفته می شود. خانم ایکس از انواع دردهای آرتروزی و عصبی رنج می برد و فراموشی و پراکندگی حواس خود را بدلیل سن یائسگی خود می داند.در نهایت حوصله خانم ایکس در انجام کارهای روزانه و رسیدن به خانه و خانواده روز بروز در حال افول است. همسر خانم ایکس یعنی آقای ایگرگ نیز دست کمی از وی ندارد. رفتار های آقای ایگرک بیشتر عیب جویانه و انزوایی است تا کلافگی و اضطراب. اوقات کنار هم این زوج معمولا در مقابل تلویزیون و نگاه کردن به برنامه های خبری و سریال های روز سپری شده و برخورد این دو با فرزندان اکثرا به تنش و انتقاد های شدید منتهی می شود. 

شاید عجیب به نظر برسد، اما آنچه که خانم ایکس و اقای ایگرگ از آن بی خبرند بروز رفتار های اشتباه و غلطی است که رشد و شکوفایی و امنیت فضای خانه  را از بین برده و آن را به فضایی پرتنش و غیر قابل تحمل بدل ساخته است.   یکی از این رفتارهای غلط، عادات تلویزیون نگاه کردن خانم ایکس و آقای ایگرگ است.

 ۱. مغز یکی از ده ها عضوی است که مثل همه اعضای دیگر بدن نیاز به حرکت و تغییر حالت دارد. ولی حرکت و تغییر حالت مغز در فکر کردن به موضوعاتی است که در پیرامون فرد تغییر می کنند. وقتی فرد بیش از دو الی سه ساعت از روز را به نگاه کردن به تلویزیون می گذراند، تغییر مورد نیاز محیطی وی اتفاق نیافتاده و مغز مثل دیگر عضلات بدن دچار رخوت و خمودگی می گردد. رخوت مغز منجر به فراموشی و پراکندکی حواس شده و فرد را از آموختن و تفکر صحیح باز می دارد.

۲.  بطور ثابت به موضوعات ناخوشایند ویا بی محتوا و کم محتوا نگریستن و گوش دادن نیز باعث پرورش افکار منفی و مریض در فرد شده و بینش او را نسبت به مسائل بدبین و اغراق آمیز میکند.   برنامه های خبری عمدتا به مسائل ناخوشایند پرداخته و از درد و رنج مردم خبر می دهند.   وقتی به تعداد زیادی از این برنامه ها نگاه شود طبیعتا اثر غمگین کننده و منفی خود را در فرد گذاشته و روان او را بیمار می کنند.   همچنین   سریال های  بی محتوا و یا کم محتوا قدرت تفکر عمیق تر و جهت مند را با تفکرات سطحی و ناکارا جایگزین کرده و بینش فرد را دچار سطحی نگریمی سازد.

 ۳. تلویزیون یکی از چندین ابزار فرهنگی و فکری دنیای مدرن ما محسوب می شود. بنایراین نباید تبدیل به تنها ابزار دریافت آموزش، اطلاعات و اخبار انسان شده و او را موجودی تک بعدی و یکسو نگر بار آورد. بعلاوه آنچه که تلویزیون به ما می آموزد باید قابل اجرا و کاربرد در محیط پیرامون ما بوده و در زندگی ما حرکت و تحول ایجاد کند. متاسفانه در زندگی بسیاری از افراد تلویزیون تنها تماشا شده و هیچ تغییر و حرکتی را باعث نمی شود.

۴.  “هرز نگاه کردن و هرز شنیدن باعث عادت به هرز فکر کردن می شود.“   هرز فکر کردن یعنی فکر کردن به موضوعاتی که در نهایت هیچ لطف، فایده و کاربردی برای ببیننده و اطرافیان وی ندارد.   ساعات متمادی به تلویزیون نگاه کردن بدون هیچ جهت و هدف مشخصی ذهن فرد را به هرز برده و فرد بعد از مدتی شروع به تفکراتی میکند که بی فایده و عمدتا تنش زا و ناخوشایند هستند.

۵.  تلویزیون یکی از فضا های مشاع خانه بوده و تمامی اعضای خانواده از کوچکترین تا کهنسال ترین آن حق استفاده  و لذت بردن از آن را دارند. وقتی فرد عادت به تلویزیون نگاه کردن می کند، برخوردی اعتیاد آمیز و تملکی نسبت به آن پیدا کرده و حق دیگران را برای ارضای اعتیاد خود پایمال می کند.

۶.  در نهایت نگاه کردن طولانی به تلویزیون توان فرد در تعامل و هم صحبتی با دیگران را کاهش داده و قدرت پذیرش و کنش با دیگران را کاهش می دهد.   به عبارت دیگر اعتیاد به تلویزیون باعث ناتوانی در همنشینی و هم صحبتی با دیگر اعضای خانواده و در نتیجه تنش های بیشتر در مباحث و موضوعات خانوادگی می شود.

متاسفانه خانم ایکس مورد بحث در این مقاله همراه با همسر خود از اعتیاد به تلویزیون رنج برده و قادر با داشتن یک رابطه اجتماعی صحیح با فرزندان خود نیست.   کلافگی و پراکندگی حواس او نیز تا حد زیادی منجر از عادت غلط تلویزیون نگاه کردن وی و به هرز بردن قوای فکری مغز است.   بهتر بود خانم ایکس ساعات تماشای تلویزیون خود را به دو الی سه ساعت محدود میکرد و در آن ساعات نیز برنامه هایی را تماشا میکرد که همواره یکی از جهات خبری، آموزشی، و تفریحی او را بدون عوارض یاد شده پر می کردند.

منبع : مرکز مشاوره غرب تهران